രാജ കോപം

മലയാളത്തിലെ ആദ്യത്തെ ചിട്ടയായ “പത്രം” പുറത്തിറക്കാൻ ഒരു ഗുജറാത്തിക്കാരനാണ്‌ ഭാഗ്യം ലഭിച്ചത്‌. ദേവ്ജി ഭീംജി 1865-ൽ കേരളമിത്രം പ്രസ് എന്ന പേരിൽ കൊച്ചിയിൽ ഒരു അച്ചടിശാല ആരംഭിച്ചു. പ്രസ് നടത്തിപ്പിൽ ദേവ്ജി ഭീംജിക്ക് കനത്ത പ്രതിബന്ധങ്ങൾ നേരിടേണ്ടി വന്നു. മുൻപരിചയമില്ലാത്ത ഒരു സംരംഭം ആരംഭിക്കുന്നതിന്റെ വ്യക്തമായ പോരായ്മ ഉണ്ടായിരുന്നു. എന്നാൽ കൂടുതൽ നിരുത്സാഹപ്പെടുത്തിയത്‌ അധികാരികളുടെ നിസ്സഹകരണ നിലപാടായിരുന്നു. ഒരു പ്രകോപനവുമില്ലാതെതന്നെ പോലീസ് അധികാരികൾ ദേവ്ജി ഭീംജിയുടെ മേൽ ഒരു ഉത്തരവ് അടിച്ചേൽപ്പിച്ചു, അച്ചടിക്കാനുള്ള എല്ലാ കാര്യങ്ങളും അധികാരികളുടെ മുൻകൂർ സൂക്ഷ്മപരിശോധനയ്ക്കും അംഗീകാരത്തിനും സമർപ്പിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഈ ഉത്തരവ് പുനഃപരിശോധിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് അദ്ദേഹം നൽകിയ അപ്പീലിന്മേൽ സ്ഥാപനം അടച്ചുപൂട്ടിക്കൊണ്ടാണ്‌ അധികാരികൾ പ്രതികാരം ചെയ്തത്‌.